Forum dan Komunitas Pertanian Indonesia – Agroteknologiwebid Khödöö aj akhui delkhiin öör öör khesegt biye daan ekhelsen bögööd angillyn ni yanz büriin bagtsan baina. Khuuchin, Shine Delkhiin naad zakh ni 11 biye daasan büs nutag garaltai biye daasan töv bolgon oroltsoj baina. Zerleg taria tsugluulj, khamgiin bagadaa 105,000 jiliin ömnö idej baina. Gakhai orchim 15,000 jiliin ömnö Myesopotami dakhi geriin tejeever boljee. Tsagaan budaa, nogoon, shar buurtsag, azuki shosh, daraa ni 13,500 8,200 khoorond jiliin ömnö BNKhAU-d tejeever yum. Khoni 13,000 ba 11,000 jiliin ömnö khoorondoo Myesopotami dakhi geriin tejeever boljee. ergen toirond 11500 jiliin ömnö ekhleed naiman Shine chuluun zevsgiin üüsgen baiguulagch ür taria, emmer bolon einkorn ulaan buudai, Hulled arvai, vandui, seveg zaram, gashuun vetch, degdeekhein vandui, maalingyn Lyevant-d tarialsan baina. Ükher zarim ni 10,500 jiliin ömnö orchin üyeiin Turk, Pakistany gazar nutagt zerleg aurochs ni geriin tejeever boljee. Ömnöd Amyerikiin Andyn nuruuny-d, töms shosh, koka, llamas, alpacas bolon Gvinyein gakhai khamt, 10000 bolon 7000 jiliin ömnö khoorond geriin baisan. Chikhriin nishingiin, zarim ni ekh khünsnii nogoo ergen toirond 9000 jiliin ömnö Shine Gvinyei geriin tejeever boljee. Sorghum 7000 jiliin ömnö Afrikiin Sakhyelyn büs nutag dakhi tejeever yum. Cotton 5,600 jiliin ömnö Pyeru geriin baisan bögööd biye daan ül medegdekh üyed Yevraziin-d tejeever yum. Mesoamerica ond zerleg teosinte 6000 jiliin ömnö erdeneshished ni geriin tejeever yum.
Dundad zuuny üyed Islamyn delkhiin bolon Yevropyn ali alind ni, khödöö aj akhui zereg khuvaarilakh yostoig zamaar Yevropt ulbar shar gekh met saijruulakh tyekhnik, tarimal urgamlyn tarkhalt, elsen chikher, tsagaan budaa, khövön, jimsnii mod nevtrüülekh zereg öörchlögdöj baina Andalus. 1492 daraa Kolumbyn valyutyn tukhailbal ulaan buudai, arvai, tsagaan budaa, nogoo, manjin ba Amyerik aduu, ükher, khoni, yamaa, tüünii dotor mal aj akhui gekh met erdene shish, töms, chikherleg töms, Yevrop ruu manioc bolon Khuuchin Delkhiin ür tariany Niyu Delkhiin urgats avchirsan . Usalgaany, gazar tarialangiin ergeltiin bolon bordoo Shine chuluun zevsgiin khuvisgalyn daraa udalgüi taniltsuulj, süüliin 200 garui jiliin khugatsaand ikh tsaashid khögjij Britaniin Khödöö aj akhuin khuvisgal ekhelsen yum. 1900 onoos khoish, khödöö aj akhui khögjsön ornuudyn bolon khögjij bui ornuudyn arai baga khemjeegeer khünii ​​khödölmöriin myekhanikjuulalt soligdson baina gej büteemjiin tom ikheer nemegdej, kharsan, niileg bordoo, pyestitsid bolon songomol aj akhui demjleg baina. Haber-Bosch arga ni mash ikh gazar tarialangiin urgatsyg nemegdüülekh, aj üildveriin khemjeend ammoniin nitrat bordoo niilegjiltiig zövshöörsön baina. Orchin üyeiin khödöö aj akhui zereg organik khödölgöön gekh met öör arga khürgej, usny bokhirdol, Biotülsh, Khuvirgasan amid organizm, tarif, khödöö aj akhuin tataas, tüünii dotor uls töriin asuudlyg khöndöj baina. Forum dan Komunitas Pertanian Indonesia – Agroteknologiwebid
Soyol irgenshil Khödöö aj akhuin shine chuluun zevsgiin khuvisgalyn ür dünd bii bolson; H. G. Wells üüniig tavisan gej, soyol irgenshil khödöö aj akhuin ashig baisan yum. Tüükhiin yavtsad, soyol irgenshil zereg ürjil shimt khavirgan sar met ürjil shimtei gazar ni oron zaid davkhtsaj, mön baidal ni khödöö aj akhuin gazar gol tölöv bii zaasan baina. Khyatadyn Ikh tsagaan kherem, Romyn Ezent gürnii limes (khil) tariany khödöö aj akhui mön khoid khil zaaglakh. Ene ni ür tariany büs Torgony zam öör tenkhlegiin nas ond baiguulagdsan ba kholbogdson irgenshliig khoolloj.
Ertnii yegipyetchüüd, tüünii khödöö aj akhui Nil mörnii deer zövkhön khamaaraltai, gol zalsan mörgön, aguu duulal üüniig örgömjlögdsön. Khödöö aj akhui ene ezent gürnii ündes suuri yum: Khyatadyn khaany shüükhiin tusgasan olon toony zarlig gargasan baina. Yegipyetiin Myesopotamiin Shumyeriin, Khyatad, bolon Inca Emperors öörsdöö khün bürt khuviin ülger jisheeg kharuulj baina tuld yoslolyn talbaruudyg khagalj urgats khuraasan.